به نقل از «ایسنا»

گزارش ایسنا از نقد «دو امتحان»

تاریخ انتشار: ۹ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۲۲۷۸۵۹

ایسنا/قم نشست علمی بررسی و نقد مجموعه آموزشی «دو امتحان» عصر امروز در مجتمع ناشران برگزار شد.

حجت الاسلام والمسلمین فلاح زاده عصر 9 اسفندماه در ابتدای این نشست که با حضور فعالان فرهنگی استان قم برگزار شد، بیان کرد: ماه رمضان ماه خدا است. طریق وصول به ضیافت الهی، ولایت و نبوت است و کسانی که به ورطه دیگر بروند، مشخص نیست به این دایره ضیافت الهی راه یابند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این استاد حوزه بیان کرد: موسسه طه، انتشارات دلیل ما و کسانی که زحمت تدوین و نگارش کتاب دو امتحان را داشتند تلاش مفید و مثمر به ثمری داشتند. این کتاب، تحقق یکی از آرزوهای من است. دفاع بنده در خصوص این کتاب، بیشتر از نقد است در حالی نقد نیز دلیل بر تفوق و علمیت یک کتاب است.

استاد فقه حوزه یادآورشد: از دیرباز آرزو داشتم که برای سطوح مختلف و در سطح آن افراد و با جاذبه های هنر، کتب احکامی نوشته شود. تمام اخلاق رفتاری، احکام است. کتب اخلاق نیز به مسایل فقهی اشاره دارد. اعمال حسنه و محرمات و ... از مهمترین بایسته های اخلاقی است.

حجت الاسلام والمسلمین فلاح زاده بیان کرد: فقه تمام زندگی انسان را تشکیل می دهد. به قول امام راحل «فقه تئوری کامل اداره انسان از گهواره تا گور است».

این استاد حوزه بیان کرد: سالها پیش اراده داشتیم که کتابی با زبان کودک در حوزه احکام بنویسم و متنی تهیه کردم و به متخصصین این حوزه ارایه کردم. آقای مصطفی رحماندوست این کتاب را دیدند و برای ملاقات اظهار تمایل کرد. ایشان بیان کرد که بیان احکام برای کودک کار بزرگی است ولی با سفارشاتی که انجام داد متوجه شدم که کار برای کودک یک کار بسیار تخصصی است.

وی گفت: علامه حکیمی در سالهای اولیه انقلاب در قم دروسی چون ترجمه و نگارش و... برگزار می کردند که امید داشتند که حوزویان بتوانند به توانایی نوشتن مسلح شوند. ایشان می گفت که کسی که برای کودک کتاب می نویسد نباید صرفا کودک باشد بلکه باید دانشمندی باشد که به این حوزه مسلط باشد.

استاد فقه حوزه یادآورشد: روایات ما بیان می کنند که وجود کودکان همچون زمین مستعد کشت است. یادگیری در کودکی و نوجوانان مثل نقش بر سنگ است. امام صادق(ع) فرمودند که اگر کسی زمین مواتی که کاشت نشده است را احیا کرد، مالک می شود، اگر قلوب و اذهان کودکان را در اختیار گرفتیم و بذر ایمان پاشیدیم در اختیار ما است و اگر دیگران بذر پاشیدند، وجود آنها از آن دیگران می شود.

حجت الاسلام والمسلمین فلاح زاده بیان کرد: ما می توانیم احکام را با روش آموزش غیر مستقیم در کتب درسی حتی در ریاضی( در بحث اشیا گمشده) بیاوریم. در بحث های زیارتی احکام بسیاری وجود دارد که در آن زمان کتابی به شکل سفرنامه نگاشته شد.

این استاد حوزه بیان کرد: روش بیان احکام از جمله کتب مهمی است که در حال انتشار است. گاهی دیده می شود که کتب بسیاری برای آموزش رنگ ها و اشیا وجود دارد ولی وقتی از معارف دینی جستجویی می کنیم، کمتر چیزی می بینیم که در این حوزه تولید شده است.

وی گفت: ما مدعی نداریم که همه عالمان و فضلای حوزوی شاعر شوند. متاسفانه در حوزه فقه کودکان کم کاری کردیم. استفاده از جاذبه های هنری در این عرصه بسیار مهم است. امیدواریم که دست اندارکاران این حوزه در دو امتحان اخروی و دنیوی نتیجه خوبی بگیرند.

حجت الاسلام والمسلمین فلاح زاده بر لزوم مستند سازی احکام تاکید کرد و گفت: گاهی جمع بین فتاوی صورت گرفته است ولی باید عقبه علمی آنها رعایت شود. می توان با شماره گذاری، به ذکر منابع و مآخذ بپردازیم.

این استاد حوزه بیان کرد: برای انتشار کتب فقهی در پزشکی نیازمند یک سری عناوین علمی هستیم. کتب باید منتسب به قشری باشد که به آن حوزه تسلط دارند.

وی گفت: کتاب احکام کودکان کتاب بسیار خوبی بود که جزو منابع این حوزه است. یکی از مهمترین حوزه هایی که باید به آن توجه شود، مساله فناوری های نوین در حوزه فقه و کودکان و نشر این حوزه است.

یدالله سعدی، مدیر مجموعه دلیل ما در این نشست، گفت: یکی از بهترین ثمرات زندگی ما انتشار آثاری است که نویسندگان ما با زحمت فراوان این حوزه ها، تولید می کنند.

وی افزود: سال 59، استاد محمدرضا حکیمی در دارالشفا سخنرانی داشت و بسیاری از بزرگان حوزه در آن نشست حضور داشتند. استاد حکیمی در این نشست بیان کرد که افرادی به من بیان می کردند که چرا این همه از عدالت سخن می گویی که پاسخ من این بود که شخصی در درس آیت الله بروجردی اشکال زیادی وارد می کرد و آیت الله بروجردی با آیه قرآن پاسخ او را می دادند. آن شخص گفت که ما نوکر دلیل هستیم و باید با دلیل پاسخ ما را بدهید. ایشان گفتند که من نوکر عدالت نیستم بلکه نوکر احکام هستم.

وی گفت: همه باید تلاش کنند که مسایلی مرتبط به احکام در جامعه ساری و جاری شود. اجرای احکام نیز مقدمات خاص خود را می طلبد. اگر می خواهیم به کسی بگوییم نماز بخوان، نماز شرایط خاص خود را دارد ما نیز باید این شروط را حفظ کنیم. ما باید شرایط لازم برای اجرای احکام را در جامعه فراهم کنیم.

وی یادآورشد: امروزه یکی از مشکلات ما در بیان عقاید و احکام و اخلاق، آن است که بسیاری از فعلان فرهنگی و علمی و اجرایی ما توجه لازم را به حوزه کودکان و نوجوانان ندارند. مدارس گسترده و بزرگی در قم وجود دارد ولی متاسفانه وسایل بازی و فرهنگی برای کودکان نداریم و به همین دلیل نمی توانیم آنها را جذب کنیم. به این دلیل است که می گوییم کار برای کودک را به عنوان یک اولویت نمی دانیم.

حجت الاسلام والمسلمین معصومی مقدم، کارشناس علمی و فقهی کتاب دو امتحان نیز در این نشست، گفت: عنصر جذاب سازی یکی از مهمترین حوزه های انتقال محتوا است ولی در حوزه نشر معارف دینی با محدودیت های خاصی در این عرصه مواجه هستیم.

وی افزود: در حوزه اخلاق دو مجموعه مختلف در مجموعه دلیل ما منتشر شده است که به شکل جذابی به انتشار مباحث اخلاقی پرداخته است. در حوزه احکام با چالش های بیشتری مواجه هستیم. احکام به عنوان قانون و دستور با محدودیت های بیشتری برای جذاب سازی مواجه است.

کارشناس دینی حوزه بیان کرد: ظاهرا احکام یک حوزه سخت و خشک و رسمی است که جذاب سازی آن با دشواری های خاصی مواجه است.

وی گفت: آقای علوی نویسنده این کتاب از ژانر طنز و وحشت در کنار هم استفاده کرده است که باعث جذابیت بیشتر این کتاب شده است. مفهوم «حسن احتیاط» در این کتاب با ژانر وحشت به نمایش درآمده است.

معصومی مقدم یادآورشد: اگر بخواهیم به شکل تک مرجعی در حوزه احکام پیش برویم با مشکلاتی مواجه می شویم. همچنین باید در حوزه فنی پاسخگو باشیم. در اینجا برای پرهیز از مشکلاتی که ممکن است در حوزه احکامی با آن مواجه شویم سعی کردیم با پرهیز از بیان جزییات احکام، ساده سازی احکام از مسیر احکام عام دخترانه و پسرانه، بیان احکام اختلافی به شکل احتیاطی، دعوت به رجوع به مرجع با توجه به مسایل فنی احکام اختلافی که نمی توانیم به بیان احتیاطی بپردازیم، به نگارش این متن اقدام کنیم.

وی افزود: 30درصد این کتاب اصلا مرتبط به احکام نیست که به مباحث انگیزشی و... تعلق دارد. بخش درسنامه ها نیز بخش دیگر این کتاب است. در بین درسنامه ها نیز qr کد وجود دارد و بخش دیگر کتاب مرتبط به خودسنجی است و بخش پایانی نیز بخش خودسنجی نهایی است.

محمدمهدی کامیابی از جمله کارشناسان این اثر گفت: از سال 91 کار آموزشی احکام در این مجموعه آغاز شد و تلاش شد که با توجه به بازخوردهایی که در این حوزه داشتیم سعی کردیم که کتابی در این زمینه نگاشته شود. اولین کتاب در سال 97 منتشر شد و پس از دریافت بازخوردهای خاص، بخش های دیگر را نیز به شکل تخصصی نگاشتیم.

وی اظهارکرد: توجه به زمان بندی آموزش احکام در حوزه آموزش و پرورش از جمله مسایل مهمی بود که در این کتاب رعایت شده است.

وی گفت: سعی کردیم اختلافات احکام بین دختران و پسران را نیز با بازخوردگیری که داشتیم حل کنیم. وجه امتیاز این کتاب، توجه به احکام در کنار بررسی موانع این حوزه است.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: استانی فرهنگی و هنری منطقه قم استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی ورزشی استانی شهرستانها استانی فرهنگی و هنری اخبار ورزشی خوزستان استانی علمی و آموزشی زنجان استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی ورزشی استانی شهرستانها استاد حوزه حوزه احکام دو امتحان برای کودک

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۲۲۷۸۵۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

برای تقویت میدان کتاب کودک و نوجوان چه باید کرد؟

به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری آنا، دوران کودکی و نوجوانی، مهم‌ترین دورانی است که در آن شخصیت، هویت و سبک زندگی افراد شکل می‌گیرد و نظام‌های اعتقادی و ارزشی در نهاد آنان پایه ریزی می‌شود. ازاین رو، تولید و مصرف محتوا در زیست بوم فرهنگی کودک و نوجوان، ضرورتی راهبردی و سبک ساز است. در این میان، «محتوای ادبی» در پویایی این زیست بوم و الگوسازی در زمینه سبک زندگی، نقشی پررنگ دارد. بررسی‌ها نشان می‌دهند، سهم حوزه کودک و نوجوان در اسناد بالادستی ناکافی است.

دفتر مطالعات آموزش و فرهنگ مرکز پژوهش‌های مجلس در پژوهشی با عنوان «تولید و ترویج محتوای ادبی برای کودک و نوجوان؛ واکاوی سیاستی و راهکارهای تقنین» آورده است، سیطره محصولات و خدمات ادبی، هنری و رسانه‌ای بر سبد مصرف فرهنگی کودکان و نوجوانان، تولید و مصرف محتوا در این زیست‌بوم را به ضرورتی راهبردی تبدیل کرده است. در این میان، محتوای ادبی می‌تواند در پویایی زیست‌بوم و الگوسازی در زمینه سبک‌زندگی، نقشی پررنگ داشته‌باشد. زیرا پیوند محتوای ادبی با زیبایی‌ها و جاذبه‌های هنری ناگسستنی بوده و در چنین بستر و قالبی، ظرفیت فراوانی برای انتقال پیام‌ها و مفاهیم به ظریف‌ترین و مؤثرترین شکل وجود دارد. 

* سهم حوزه کودک و نوجوان در اسناد بالادستی ناکافی است

این پژوهش بیان می‌کند که بنابر بررسی چارچوب سیاستی کنونی، سهم حوزه کودک و نوجوان در اسناد بالادستی ناکافی است. همچنین سیاست‌های واضح، ملموس و هدفمندی در این زمینه وجود ندارد. در مصوبات و مقررات تخصصی‌تر نیز راهبردهای موجود کم‌رمق بوده و جامعیت لازم را ندارند. بررسی آرایش نهادی این حوزه نیز نشان‌دهنده فعالیت جزیره‌ای، موازی‌کاری و تشتت در تولی‌گری است. 

* نبود نقشه راه راهبردی در حوزه کودک و نوجوان

این پژوهش نبود نقشه راه راهبردی در حوزه کودک و نوجوان را به‌عنوان یکی از چالش‌های تولید و ترویج محتوای ادبی برای این قشر دانست و بیان کرد که خلأ برنامه راهبردی، تلقی نشدن مسائل کودک و نوجوان به‌عنوان اولویتی بنیادین و ضعف در چارچوب سیاستی و نهادی موجود، به ساده‌انگاری، تشتت و نبود انسجام در سطوح مختلف سیاستگذاری و اجرا در این حوزه منجر شده‌است. به‌دلیل محوریت نداشتن پژوهش، تخصص‌گرایی و برنامه‌ریزی جامع‌نگرانه، عمده اقدامات به‌صورت مقطعی و پروژه‌ای، جوشیده از دغدغه‌های فردی یا برخواسته از ادراک و تجربه زیسته محدود و ناقص شخصی بوده‌اند که به نتایج کم‌اثر و سطحی انجامیده‌است. 

* مغفول ماندن بسیاری از حوزه‌های موضوعی مورد نیاز مخاطب 

در این پژوهش، مغفول ماندن بسیاری از حوزه‌های موضوعی مورد نیاز مخاطب به‌عنوان چالش تولید و ترویج محتوای ادبی برای گروه کودک و نوجوان بیان شده و آمده است که آثار تألیفی از لحاظ موضوع‌یابی، مسئله‌مندی و نیازشناسی دچار ضعف جدی بوده و به بسیاری از بحران‌ها و مسائل آسیب‌زای دوره کودکی و نوجوانی کم‌توجهند. در چنین شرایطی، مخاطبان برای پاسخ به نیازها و دغدغه‌های خود، بیشتر سراغ آثار ترجمه‌ای و خارجی می‌روند که اغلب حاوی پیام‌هایی آسیب‌زا و ناسازگارند. 

* خلأ در تألیف و تربیت آفرینش گر

دیگر چالش این حوزه در این گزارش به خلأ در تألیف و تربیت آفرینش گر اشاره شده و آمده است که: فعالیت مؤثر و پیوسته در این حوزه مستلزم حضور و استقرار متخصصان دغدغه‌مند و مسئله‌شناس است. در شرایط کنونی، مجموع آثار تألیفی کمیّت و کیفیت مطلوبی نداشته و در زمینه پرورش و تربیت آفرینش‌گر و متخصص کودک و نوجوان و زیرساخت‌ها و مواد آموزشی مربوطه نیز خلأ جدی وجود دارد. آفرینش‌گران فعال و دغدغه‌مند کنونی نیز کم‌شمار بوده و در میان مخاطبان چندان شناخته شده نیستند. 

* فعالیت جزیره‌ای و رویکرد غیرتعاملی نهادهای مسئول

این پژوهش رویکرد نادرست تمرکز بر مصادیق محتوایی و فعالیت جزیره‌ای و رویکرد غیرتعاملی نهادهای مسئول را به‌عنوان یکی از چالش‌های این حوزه معرفی کرده و توضیح می‌دهد که رویکرد نادرست تمرکز بر مصادیق یا تک‌محصول‌ها، اگرچه در کوتاه‌مدت جذب مخاطب را به‌همراه داشته و دستاوردساز است، اما نمی‌تواند به‌طور ماندگار و گسترده‌ای جریان‌سازی کرده و انس کودکان و نوجوانان با محتوای ادبی را نهادینه کند. عمده دستگاه‌ها و نهادهای مسئول در این حوزه ارتباط پایدار و تعامل پویایی با یکدیگر ندارند و اغلب فعالیت‌ها و برنامه‌های اصلی خود را در سطح درون‌سازمانی دنبال می‌کنند. به‌این‌ترتیب، اقدامات انجام شده تأثیر محدود و اندکی بر کلان وضعیت مصرف فرهنگی کودکان و نوجوانان گذاشته و هدف راهبردی مشخص و دستاورد ملموس و سنجش‌پذیری محقق نمی‌شود. 

* نظم‌دهی و انسجام‌بخشی به فعالیت‌های این حوزه

این پژوهش پیشنهاد می‌کند که نظم‌دهی و انسجام‌بخشی به فعالیت‌های این حوزه و راهبری سبد مصرف فرهنگی مخاطب کودک و نوجوان، به تدوین برنامه‌ای راهبردی و جامع (مصوب شورای‌عالی انقلاب فرهنگی) و به‌روزرسانی پیوسته آن نیازمند است. تعیین اولویت و رویکرد موضوعی و تنظیم نگاشت نهادی از لوازم اساسی چنین برنامه‌ای است. رصد و پایش مداوم زیست‌بوم فرهنگی کودک و نوجوان می‌تواند منجر به تصویری واضح از وضعیت مستقر شود. تصویری که می‌تواند یاریگر برنامه‌ریزان و آفرینش‌گران و تولیدکنندگان در ایده‌پردازی، خلق اثر، ترویج محتوا، بازاریابی و عرضه محصول باشد. 

* تربیت آفرینش گر و حمایت از آثار تألیفی

این پژوهش یکی از راهکارهای حل این چالش را تربیت آفرینش گر و حمایت از آثار تألیفی عنوان کرده و ادامه می‌دهد که در راستای افزایش تخصص‌گرایی و بهبود وضعیت تألیف، روندها و زیرساخت‌های کنونی باید به‌سمت تربیت و آموزش افراد مستعد، توانمندسازی آفرینش‌گران کنونی و نیز حمایت از آثار تألیفی مطلوب، تغییر مسیر یابند. ازاین‌رو، لازم است ضمن تقویت ظرفیت‌ها و زیرساخت‌های آموزشی در مقاطع مختلف، در صنعت نشر و فعالیت‌های ترویجی نیز از آثار تألیف و بومی مطلوب پشتیبانی شود (مانند مشوق‌های مالیاتی و اعطای یارانه). 

در این پژوهش تربیت آفرینش گر و حمایت از آثار تألیفی چهره سازی از نهادها و آفرینش گران حوزه کودک و نوجوان به‌عنوان راهکار دیگر مطرح شده و در توضیح آن آمده است که تمرکز بر جایگاه‌های حقوقی و آفرینش‌گران موفق و ترویج و چهره‌سازی از آنها می‌تواند پیوند مستحکم‌تری میان مخاطبان و محتوای ادبی ایجاد کند. زیرا نهادها و آفرینش‌گران از امکان همراهی طولانی‌مدت و پیگیری پیوسته توسط مخاطب برخوردار بوده و ظرفیت بسیار بیشتری برای هویت‌بخشی، الگو‌آفرینی و سبک‌سازی دارند. 

* تقویت زنجیره ارزش و بهره گیری از ظرفیت‌های بازار فرهنگی

این پژوهش همچنین پیشنهاد تقویت زنجیره ارزش و بهره گیری از ظرفیت‌های بازار پردازی فرهنگی را مطرح کرده و بیان می‌کند که عرضه حداکثری محتوای ادبی مستلزم لحاظ ذائقه‌ها و گرایش‌های گوناگون مخاطب و قرار دادن محتوای مدنظر در زنجیره ارزش است. در صورت ایجاد پیوستاری در سیاستگذاری و برنامه‌ریزی در این حوزه، می‌توان منابع فرهنگی غنی دینی و بومی را به زبان کودک و نوجوان امروز فراوری کرد و با بهره‌گیری از ظرفیت‌های بازار پردازی فرهنگی به بازتولید چنین آفرینش‌هایی در قالب‌های گوناگون پرداخت.

* تقویت جریان اقتباس

راهکار دیگر مرکز پژوهش‌های مجلس در این پژوهش مبتنی بر تقویت جریان اقتباس و سرمایه‌گذاری در صنعت و پی نما مطرح شده که در توضیح آن بیان می‌کند که با تقویت جریان اقتباس می‌توان جهان‌های داستانی و شخصیت‌های بومی و آئینی را در قالب رمان بازآفرینی کرد و با نگارش فیلم‌نامه‌ها و بازی‌نامه‌های اقتباسی براساس رمان‌های پرمخاطب و غنی به گسترش جهان داستانی خلق شده در دیگر قالب‌های هنری و رسانه‌ای پرداخت. صنعت پی‌نما نیز ظرفیت فراوانی در شکوفایی زنجیره ارزش آثار ادبی داشته و می‌تواند حلقه اتصال کتاب و آثار نمایشی (به‌ویژه پویانمایی) باشد. با سرمایه‌گذاری در پی‌نما، هم مخاطب بالقوه‌ای برای آثار اقتباسی فراهم می‌شود و هم بهره‌وری فرایندهای تولید آثار نمایشی افزایش می‌یابد. رویکرد ارتباطات سازمانی در میان دستگاه‌های مسئول در این عرصه نیازمند بازنگری جدی است. همرسانی نیازها و ظرفیت‌ها میان مدارس، مراکز کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، مساجد، فرهنگ‌سراها و دیگر نهادهای مرتبط و برقراری تعاملات هم‌افزا در این زمینه، ضروری است. 

در یکی جمع بندی نهایی محوری‌ترین مسائل و چالش‌های این حوزه از منظر سیاستی و تقنینی عبارتند از:
۱. نبود نقشه راه راهبردی در حوزه کودک و نوجوان،
۲. مغفول ماندن بسیاری از حوزه های موضوعی مورد نیاز مخاطب،
۳. خلأ جدی در تألیف و تربیت آفرینش گر،
۴. رویکرد نادرست تمرکز بر مصادیق محتوایی،
۵. فعالیت جزیره ای و رویکرد غیرتعاملی نهادهای مسئول.
در راستای مسائل یاد شده، این راهکارها پیشنهاد می شوند:
۱. تدوین برنامه راهبردی و تنظیم نگاشت نهادی،
۲. رصد و شناسایی مداوم نیازهای کودکان و نوجوانان،
۳. تربیت آفرینش گر و حمایت از آثار تألیفی،
۴. چهره سازی از نهادها و آفرینش گران حوزه کودک و نوجوان،
۵. تقویت زنجیره ارزش و بهره گیری از ظرفیت های بازارپردازی فرهنگی،
۶. تقویت جریان اقتباس و سرمایه گذاری در صنعت پی نما (کمیک)،
۷. بهبود تعامل میان دستگاهی.

انتهای پیام/